چندسالی بود که نمایشگاه کتاب نمی‌رفتم و البته در سال‌های قبل هم معمولا خرید قابل توجهی از نمایشگاه کتاب تهران نداشتم. من تخصصی در صنعت کتاب و نشر کاغذی ندارم و در حوزه ادب و هنر هم سررشته‌ای ندارم. کتاب‌هایی که می‌خونم رو به سختی انتخاب می‌کنم و جمله ” هر کتابی ارزش یکبار خواندن را دارد” رو یکی از احمقانه‌ترین جملات می‌دانم. امروز در روزهای آخر سی و یکمین نمایشگاه کتاب تهران، چند ساعتی رو در نمایشگاه سپری کردم و تلاش کردم بیشتر بخش‌ها رو قدم‌زنان ببینم. در چند راهرو هم وقت بیشتری سپری کردم و چندتا از کتاب‌ها رو ورق زدم.
مهمترین موضوعی که در کل نمایشگاه برایم جالب بود، وجود قابل توجه بازدیدکنندگان با انگیزه و هدفمند بود. دخترها و پسرهای دهه هفتادی و چندگروه دهه هشتادی، سیاهه به دست و به دنبال غرفه‌های مورد علاقشون. صف کشیدن‌ها در باجه‌ها اطلاعات و کیوسک‌ها برای جستجو در فهرست کتاب‌ها (که البته آنلاین و از طریق اپلیکیشن) هم در دسترس است. در کنار جوان‌ترها هم خانم‌ها و آقایان جستجوگر با تعداد کمتری همچنان در میان تماشاچی‌ها وجود داشتند.
نکته دلگرم کننده هم بخش کودکان و حضور بچه‌ها بود. البته که می‌توانست خیلی بهتر باشد و حداقل از نظر بصری (و کمی امکانات) بیشتر برای بچه‌ها خاطره‌ی خوبی ایجاد کند.
بیش از نیم‌میلیون عنوان کتاب
بر اساس تعداد نتایج جستجو در سایت نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، چیزی در حدود 506هزار عنوان کتاب فهرست شده است. البته با چند جستجو می‌توان فهمید داده‌ها خیلی دقیق نیستند و کتاب‌های زیادی به دلایل مختلف (و حتی بی دلیل!) چندین بار تکرار شده‌اند. بر اساس صفحات جستجو، دسته‌بندی تعداد کتاب‌ها به این صورت است:
- تعداد عنوان کتاب‌های فارسی: 360,465
- تعداد عنوان کتاب‌های خارجی (به جز عربی): 121,105
- تعداد عنوان کتاب‌های عربی: 25,243
همینطور بر اساس فهرست تعداد ناشران برابر 2,283 است.
در میان عناوین کتاب‌ها، بر اساس برداشت اولیه، این کلمات را جستجو کردم:
- قرآن: 5,532
- اسرائیل: 55+7 (اسراییل)
- تغذیه: 1,203
- رژیم: 257
- سلامت: 1,087
البته باز هم تصویر زیر نمونه‌ای است که این اعداد خیلی به تنهایی قابل اعتماد نیستند. به عنوان مثال یک عنوان کتاب سه بار در چاپ سال‌های انتشار مختلف تکرار شده است. افزایش قیمت دوبرابری هم جالب است که البته خیلی زیاد به نظر نمیریسد.
پنجاه‌هزار عنوان داستان
فهرست مشخصی از موضوعات پیدا نکردم، و البته خیلی نامرتب به نظر می‌رسید، این اعداد به نظرم جالب رسید:
- موضوع: داستان مذهبی 694
- موضوع: داستان 51,295 (زیاده واقعا)
- موضوع: کودک 683 (البته حتما کلمه مناسبی جستجو نکردم، باید خیلی بیشتر از این تعداد باشد.)
بیشتر از نیمی از کتاب‌ها هم قیمت یک پیتزای خوب
این جمله یک تناقض مهم رو همراهی می‌کنه. به نظر شخصی من، حداقل در چند موردی که کتاب‌ها رو ورق زدم، هم قیمتی یک پیتزای خوب، کتاب خوب رو همراهی نمی‌کند. تعداد زیادی از کتاب‌هایی که ورق زدم جمله‌بندی‌های غیرقابل فهم و عجیب و غریب داشتند. تاکید می‌کنم از صنعت کتاب و چاپ کاغذی سررشته‌ای ندارم، ولی این تعداد عنوان با قیمت کمتر از شش‌هزار تومان، بخشی از کیفیت از دست‌رفته نمایشگاه رو شاید بتوان واشکافی کند.
- کمتر از 6 هزار تومان: 126,966
- کمتر از 30 هزار تومان: 240,766
- بیشتر از 36 هزار تومان: 16,472
- بیشتر از 80 هزار تومان: 2,486
و البته باز هم تکرار عناوین با شابک یکتا و سال چاپ متفاوت، اما اینبار قیمت یکسان وجود دارد.
چاپ سال 1397 نداریم
البته شاید نحوه‌ی کارکرد جستجوی سایت نمایشگاه روش خاصی داشته باشد، ولی ظاهرا کتاب چاپ امسال، در نمایشگاه امسال، نداریم. کمتر از 20درصد کتاب‌ها سال نشر از 1396 دارند و بسیار خنده‌دار کتاب‌های تخصصی است که برای چندین سال پیش هستند.
- سال انتشار تا 1391: 48,152
- سال انتشار تا 1393: 157,334
- سال انتشار از سال 1393 تا 1397: 191,538
- سال انتشار تا 1396: 70,614
- سال انتشار تا 1397: 0
این یکی از خنده‌دار ترین نمونه‌هاست. آموزش تخصصی نرم‌افزار تخصصی که برای 6 سال پیش است. Rhinoceros 3D دچار تغییرات و بهبودهای اساسی و مهمی در این سال‌ها شده است. چرا باید یک کتاب با این وضعیت اجازه حضور در نمایشگاه داشته باشد؟
در مورد داستان خنده‌دار کتاب‌های خارجی هم چیزی ننویسم بهتره. این مرور مختصری بود برای مطلب دیگری که امیدوارم نوشته شود.
دیدگاهتان را بنویسید