طی سال‌های گذشته و با دسترسی راحت‌تر به داده‌های کنترلی در خصوص کیفیت هوا، درک شاخص‌های آلودگی ملموس‌تر شده است. طبق گزارش‌های مختلف بنظر میرسد بیشتر نقاط دنیا در محدود 0 تا 40 درجه‌ی شمالی مدار زمین، در روزهای زیادی از سال درگیر آلودگی شدید هوا هستند. بعضی شهرها و نقاط مانند دهلی در هند، داکا در بنگلادش و تعداد زیادی از شهرهای چین و هند به صورت روزمره دارای شاخص آلودگی در حد خطرناک می‌باشند.
درجه‌بندی اثر شاخص آلودگی هوا AQI بر انسان
آلودگی هوا در تهران نیز تقریبا در تمام سال‌های گذشته روند بدتری داشته است و بخصوص ذرات معلق ریزتر از ۲.۵ میکرومتر باعث ملموس شدن بیشتر این آلودگی برای شهروندان تهرانی و بیشتر شهرهای بزرگ ایران مانند مشهد، اصفهان، شیراز و بندرعباس شده است. ذرات معلق ریزتر از ۲.۵ میکرومتر آسیب جدی بر سلامتی انسان دارند، مشکلات قلبی و عروقی، مشکلات و سختی تنفس و مرگ زودرس رابطه‌ای معناداری با زمان در معرض قرار گرفتن ذرات معلق ریزتر از ۲.۵ میکرومتر دارد.
انسان سالهاست اکوسیستم زمین و محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده است. این تاثیر در بسیاری از موارد مخرب بوده است و باعث تغییر بالانس نیروهای طبیعت شده است. ساخت و سازهایی متمرکز بدون در نظر گرفتن نیروهای طبیعی مانند باد و رطوبت، از بین بردن بافت گیاهی به عنوان پایه‌های فیلترینگ هوا از نمونه‌ای تاثیرات مخرب است. ایجاد ابرشهرها و مراکز صنعتی، بدون توجه به آثار محیط زیستی در طول چندین سال گذشته، در کنار تاثیرات مخرب آثاری به جای گذاشته است که به راحتی امکان تغییر و بهبود آن وجود ندارد. تغییر اکوسیستم کلان زمین، و آثار مخرب آن به آسانی برطرف نخواهد شد. یکی از روش‌هایی که برای مواجه با آلودگی هوا پیشنهاد شده است، تشکیل میکرواکوسیستم‌های خانگی و اداری با هوای تمیز است. این میکرواکوسیستم‌ها، می‌تواند با استفاده از تجهیزات طبیعی مانند گیاهان باشد و یا استفاده از تجهیزات الکترونیکی مانند دستگاه‌های تصفیه هوا HEPA باشد.
اثرات بیماری کووید ۱۹ که به صورت عام از نام کرونا برای آن استفاده می‌شود، با توجه به شیوع گسترده و درگیری تقریبا تمامی نقاط جهان، اولین بار است که فرصت مطالعه نحوه‌ی گسترش ویروس انسانی و نحوه‌ی بازخورد اجتماعی آن را به صورت عمومی در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است. از بین چندین منبع اطلاعاتی مربوط به سازمان بهداشت جهانی و سازمان‌های منطقه‌ای تقریبا کامل‌ترین مرجع داده مربوط کووید 19 در ریپوزیتوری گیتهاب OWID نگهداری می‌شود.
تصاویر زیر مربوط به داده‌های این ریپو از اوایل بهمن ماه سال 1398 تا 18 مرداد 1400 می‌باشد. برای ملموس شدن نمایش داده‌ها از رابطه‌ی بین شناسایی بیماران جدید و فوتی نسبت به تعداد جمعیت کشورها استفاده کرده‌ام. برای پوشش کشورهای کم جمعیت‌تر، اثر بیماری در ازای هر یکصدهزار نفر محاسبه شده است. همینطور بمنظور همگن شدن داده‌ها، کشورها و نواحی خیلی کم‌جمعیت حذف شده‌اند.
پنج موج کرونا در ایران
استفاده از واژه موج برای این بیماری که در مرداد 1400 روزانه 500 قربانی گرفت کمی سخت است. اما بر اساس اعداد منتشر شده و نمایش این اعداد می‌توان 5 بار صعود تعداد بیماران شناسایی شده و همچنین تعداد مرگ ناشی از کووید 19 را به وضوح دید. متاسفانه این موج‌ها هر کدام بعد از یک واقعه اجتماعی/سیاسی رخ داده است و نمایش‌دهنده‌ی ارتباط مستقیم گسترش بیماری و فعالیت‌های پرخطر و انتقال‌دهنده‌ی بیماریست.
موج‌های کرونا در ایران تا مرداد 1400
کرونا در آمریکا
بیشترین فوتی روزانه ثبت شده در آمریکا 4460 نفر است. با افزایش روند واکسیناسیون عمومی و همچنین محدودیت‌ها روزهای پرخطر کرونا در این کشور برطرف شده است. هر چند در این روزها همچنان تعداد شناسایی بیماران زیاد است اما روند حرکت داده‌ها نشان دهنده‌ی کاهش نسبت مرگ برای بیمار کرونا در آمریکا است.
کرونا در انگلستان
با 1826 فوت در یک روز انگلستان روزهای سخت کرونا را پشت سر گذاشته است. اما کم رنگ شدن محدودیت‌ها در این روزها دوباره منجر به صعود فوتی ها به حدود 100 نفر در روز شده است. با شدت گرفتن محدودیت‌ها انگلستان در اوایل تابستان 1400 چند روز بدون فوت ناشی از کرونا و یا فوتی تک رقمی داشت.
وضعیت اروپا
کشورهای اروپایی وضعیت جالبی دارند. بیشتر کشورهای اروپای شمالی و اروپای غربی در ابتدا موضوع را جدی نگرفتند و تعداد فوتی درصدی زیادی داشتند. با شروع واکسیناسیون و تشدید مراقبت و محدودیت‌ها دانمارک از 60 فوتی روزانه چندین هفته است بین 0 تا 4 فوتی روازنه دارد.
آفریقا و مصر
حالا بریم شمال آفریقا و کشور مصر. هر چند بسیاری منابع صحبت از عدم دقت اطلاعات در بسیاری از کشورهای آفریقایی می‌کنند و مصر هم ممکن است اطلاعات درستی ثبت نکند، اما بنظر میرسد با شروع واکسیناسیون و ترس جدید دلتا نرخ فوت و آلودگی کاهش یافته است. شناسایی #کرونا در مصر بسیار کم دقت است
کشورهای جنوب شرق آسیا
وضعیت کشورهای مالزی، اندونزی و فیلیپین هم عجیب است. ظاهرا محدودیت و مراقبت در کشورهای آسیای شرقی کم شده است و با گسترش دلتا موج‌های جدیدی در این کشورها شایع شده. نرخ واکسیناسیون در بسیاری از این کشورها بسیار پایین است. اندونزی با ثبت 2069 فوتی بتازگی شروع به مقابله جدی کرده است.
فیلیپین
مالزی
اسرائیل و نرخ بالای واکسن
اسرائیل که دارای یکی از بالاترین نرخ‌های واکسیناسیون سراسری است و با ثبت رکورد 101 فوتی نسبت به جمعیتش روزهای سخت را پشت سر گذاشته است، بعد از چندین هفته فوتی تک رقمی چند روزی است که دوباره به نزدیک 20 فوتی رسیده است. کم شدن محدودیت‌ها و شیوع دلتا این تغییر را شکل داده است. هم اکنون با وجود واکسیناسیون بالا، دوباره تعداد فوتی‌ها دو رقمی شده است و باید دید چگونه پیش خواهد رفت.
کرونا در ایران
موج‌های #کرونا در ایران تناسب مستقیم با اتفاق‌های اجتماعی و سیاسی داشته است. بی تفاوتی‌ها در روزهای آغازین، عدم تست مناسب و سفرهای نوروزی و بعد هم انتخابات این 5 موج مشخص را در ایران برای کرونا شکل داده است. شیوع دلتا و کم شدن محدودیت‌ها و کمبود نفوذ واکسن ظاهرا سخت تر کرده است!
کره جنوبی، شکست ویروس Covid-19
کره جنوبی که در روزهای ابتدایی کرونا، بسیار ترسناک بنظر میرسید، با واکسیناسیون سراسری و تقریبا کامل به همراه ایجاد محدودیت‌ها و اجبار موارد مراقبتی توانسته روزهای بدون فوت و یا فوتی تک رقمی باشد. همچنان با وجود شناسایی روزانه، فوتی‌ها تک رقمی مانده‌اند و موارد مراقبتی ادامه دارد.
پایگاه‌های اطلاعاتی مرتبط با کرونا
به جز پایگاه‌های غیر رسمی، این موارد هم بصورت ناحیه‌ای می‌تواند قابل بررسی باشد:
پایگاه COVID Data Tracker با داده‌های دقیق و ریز مربوط به بیماری در آمریکا
پایگاه سازمان بهداشت جهانی WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard که بر اساس داده‌های بسیاری از کشورها تقریبا روزانه آپدیت می‌شود. صفحه ویژه ایران در اینجا https://covid19.who.int/region/emro/country/ir قابل دیدن است.
در مورد تشخیص زود هنگام زلزله و سیستم های هشدار مانند Earthquake Warning System دوست دارم بنویسم و اینکه چقدر به نظر میاد در آینده نزدیک هوش مصنوعی و استفاده انبوه از سنسورها این موضوع رو بهبود بده. این فهرست مطالب باشه اینجا تا شاید روزی بیشتر در موردش نوشتم.
ماهواره نور، یازدهمین شی فضایی ایران به شماره شناسایی 45530 ثبت شد. این ماهواره نظامی هر روز ۱۵ بار دور زمین می‌گردد و از آسمان شهرهای مهمی عبور می‌کند.
تقریبا 9 سال پیش، همین روزها آخر وقت چهارشنبه عصری جایی که کار می کردم، یک کار فوری مطرح شد در مورد مراسم حج. اون موقع مشکل گم شدن (ناپدید شدن) بخشی از حجاج کم سن و سال تر و از یک جنس مشخص بود (که البته بعدا منجر به وضع شد قانونی شد که فاجعه رو کمی کمتر کرد.). راه حل دم دستی که با توجه به امکانات اون زمان مطرح شده بود، برگزاری جلسات آشنایی بیشتر با مسیرهای حج برای سرپرستان و راننده ها و بخشی از پرسنل بود.
پیشنهادی که من بدون فکر کردن دادم، استفاده از گوگل مپ بود و به علت اینکه بدلایل احمقانه نمی خواستند از گوگل مپ استفاده کنند من قبول کردم کل مسیر رو با زوم جزییات تبدیل به عکس/فیلم کنم. خروجی شد نزدیک 2700 اسکرین شات که با فلاکت تبدیل به یک فیلم شد و در اختیار اون حاج آقای مسئول در آن زمان قرار گرفت. بعدش هیچ اتفاقی نیافتاد و در جواب پیگیری من شنیدم که شما کارتون رو انجام دادید و تمام شده. از پارسال که فاجعه منا اتفاق افتاد همش این موضوع تو فکرم بود ولی نمی دونستم فایل ها کجاست، امروز پیداشون کردم. خیلی تاسف خوردم که از اون زمان تا فاجعه پارسال 8 سال زمان داشتند تا به صدها روش بهتر برای مدیریت بحران از طرف کشور خودمون فکر کنند.
گشتم ببینم چقدر تغییر کرده و به این نقشه مراحل حج تمتع رسیدم که یه بنده خدایی درست کرده و کلی هم بازدید شده. هیچ جوری نمی تونم درک کنم به جز تنبلی چه دلیلی برای مدیریت غیر اصولی میشه این همه آدم و کشته شدن 2400 نفر میشه آورد.
هنگامی که ۱۰ سال پیش سرویس نقشه‌ی گوگل به صورت همگانی معرفی شد، تکنولوژی جدیدی معرفی نشده بود. از سالیان قبل‌تر ابزارها و برنامه‌های مختلفی برای کار با نقشه‌های جغرافیایی وجود داشت. تفاوت گوگل مپز با سایر ابزارهای نقشه‌های جغرافیایی، افزودن قابلیت‌های تعاملی و در سال‌های بعد دسترسی‌های شبکه‌های اجتماعی به این سرویس بود. در آگوست ۲۰۱۳ بیشتر از ۵۴٪ کاربران تلفن‌های هوشمند در دنیا حداقل یکبار به گوگل مپز دسترسی پیدا کرده بودند. سرویس نقشه‌ی گوگل که با خریدن شرکت Where 2 Technologies در سال ۲۰۰۴ شکل گرفت، نقش بسیار مهمی در بازار سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی داشته است. به نظر من با معرفی Google Project Tango این اتفاق دوباره رخ خواهد داد.
Project Tango
پروژه تانگو گوگل، تلاش می‌کند تا برای تلفن‌های هوشمند درک مشخصی از فضا، حرکت و محیط مانند آنچه انسان‌ها درک می‌کنند، فراهم کند. این موضوع به خودی خود هیجان انگیز و جالب خواهد بود. تصور کنید تا کمتر از ۳ سال آینده، هر موبایل هوشمند میان‌رده‌ای قادر خواهد بود محیط پیرامونی خود را ببیند و آن را تصویر سازی کند. درک ۳بعدی تانگو زمینه‌ای خواهد بود تا سرویس‌های اجتماعی و کاربردی مختلفی را مبتنی بر یک فضای بسته بتوان تولید کرد.
تصاویر تعقیب و گریز توسط پلیس که معمولا با هلی‌کوپترهای خبری ضبط می‌شوند طرفدارهای خاصی دارد. خانم Oona Räisänen (یک چیزی شبیه رایزنِن به فارسی) توی یکی از این ویدیوهای یوتیوب الگوی صوتی غیرعادی می‌شوند و بر اساس مطلبی که تحت عنوان Mystery signal from a helicopter در بلاگش منتشر کرده، می‌تواند یک جریان صوتی رو از این فیلم جدا کند.
